Jeżeli Fed będzie bronić jedynie pozytywnych wskaźników gospodarczych w warunkach polaryzacji, następna recesja może być głębsza (1/2)

Do 2022 roku amerykańskie wskaźniki ekonomiczne były tak silne, a jednocześnie wysoka inflacja budziła największe obawy ekonomistów. W tym roku sytuacja wygląda nieco inaczej. Chociaż amerykańska gospodarka wciąż uważana jest za silną, pojawiają się też pewne oznaki osłabienia, co prowadzi do okresowych obaw o recesję.

​

Wśród publikowanych co jakiś czas amerykańskich wskaźników ekonomicznych, niektóre są wyjątkowo silne, podczas gdy inne wskazują na rychłą recesję, powodując wahania na rynku. Przyjrzyjmy się kilku kluczowym wskaźnikom ekonomicznym i zastanówmy się nad nimi.

​

Poniżej przedstawiono dynamikę realnego PKB, który odzwierciedla ogólny rozmiar amerykańskiej gospodarki. Jest to wskaźnik reprezentatywny, ale ze względu na kwartalną częstotliwość publikacji, jego wpływ na rynek jest mniejszy niż wskaźników miesięcznych. Linie przerywane pokazują dynamikę zmian w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku (YoY%, skala po prawej).

Jak widać, realny PKB po gwałtownym spadku podczas pandemii COVID-19, odzyskał impet dzięki masywnym programom pomocowym rządu federalnego i Rezerwy Federalnej. Od końca 2021 roku powrócił do trendu wzrostu sprzed pandemii i utrzymuje się na tym poziomie do chwili obecnej.

​

Utrzymanie się trendu wzrostu sprzed pandemii sugeruje, że administracja Bidena celowo, nawet kosztem pewnych ustępstw, dążyła do utrzymania tego tempa.

Dążenie do utrzymania poprzedniego trendu wzrostu realnego PKB, nawet kosztem pewnych poświęceń, sugeruje pewne konsekwencje. Poniżej przedstawiono wykresy pokazujące udział wydatków rządowych (federalnych i stanowych) w nominalnym PKB oraz tempo wzrostu zadłużenia publicznego w porównaniu z poprzednim kwartałem, wyrażone w procentach PKB.

​

Udział wydatków rządowych w ogólnym PKB, z wyjątkiem okresu bezpośrednio po pandemii COVID-19 i masowych programów pomocowych, utrzymuje się na poziomie około 35% od połowy lat 2010.

​

Wykres poniżej pokazuje kwartalny udział wydatków. Po globalnym kryzysie finansowym z 2008 roku, średni poziom wzrostu zadłużenia publicznego w skali kwartału wzrósł w porównaniu do okresu poprzedzającego kryzys. Po pandemii COVID-19 poziom ten pozostał stabilny. Utrzymywanie się tego poziomu wzrostu zadłużenia publicznego, co przekłada się na stały poziom wydatków rządowych, jest prawdopodobnie głównym czynnikiem utrzymania się trendu wzrostu realnego PKB.

Poniżej przedstawiono wykresy dynamiki dwóch głównych wskaźników konsumpcji w USA: realnych wydatków konsumpcyjnych (PCE) i sprzedaży detalicznej, uwzględniające inflację.

​

Patrząc na dynamikę YoY, PCE zbliża się do poziomu wzrostu sprzed pandemii, wykazując stabilną tendencję. Natomiast sprzedaż detaliczna, mimo rekordowo wysokiego poziomu, wykazuje oznaki spowolnienia.

Jednakże, patrząc na te wykresy w kontekście przedłużonego trendu wzrostu sprzed pandemii, perspektywa zmienia się nieznacznie.

​

Na poniższych wykresach widać, że ekstrapolacja trendu wzrostu wydatków konsumpcyjnych i sprzedaży detalicznej sprzed pandemii prowadzi do podobnych poziomów w obecnym momencie. Jednakże, sprzedaż detaliczna w 2021 roku, prawdopodobnie z powodu efektu "odroczonej konsumpcji", znacząco odbiega od wydatków konsumpcyjnych, po czym przez pewien czas utrzymuje się na tym poziomie.

Poniżej przedstawiono wskaźniki dotyczące zatrudnienia.

​

Poniższy wykres pokazuje dynamikę zatrudnienia w sektorze pozarolniczym (na podstawie badań firm - listy płac). Po pandemii COVID-19 nastąpiła bardzo silna odbudowa, zbliżając się do poziomu sprzed pandemii. Pomimo utrzymujących się wysokich stóp procentowych, sytuacja nadal wygląda na silną.

​

Wskazywano, że silny wzrost tego wskaźnika, który jest głównym wskaźnikiem zatrudnienia, wynika z napływu nielegalnych imigrantów oraz zliczania osób pracujących na kilku etatach (podwójne zliczanie). Należy to uwzględnić przy analizie danych.

Poniżej znajduje się inny wskaźnik amerykańskiego rynku pracy, oparty na badaniu gospodarstw domowych. Ze względu na metodologię, dane z list płac są bardziej wiarygodne, dlatego też wskaźnik ten nie jest głównym wskaźnikiem zatrudnienia i nie jest często cytowany.

​

Chociaż wpływ nielegalnej imigracji nie zawsze jest tak duży jak w ostatnich latach, ciągły napływ imigrantów i stosunkowo duża liczba osób pracujących na kilku etatach powodują, że wskaźnik ten zwykle jest niższy niż dane z list płac. Na poniższym wykresie widać, że w ciągu ostatniego roku tempo wzrostu wyraźnie spadło.

Podobnie, wskaźnik bezrobocia, również oparty na badaniu gospodarstw domowych, nie spada już i wykazuje tendencję do lekkiego wzrostu. Kwestia ta, związana z "prawem Okuna", wywołała w lipcu i sierpniu spore zaniepokojenie na rynku.

Poniższy wykres pokazuje odsetek osób zatrudnionych, które pracują na kilku etatach.

​

Chociaż istnieje duże prawdopodobieństwo dalszego wzrostu, odsetek ten powrócił do poziomu sprzed pandemii po gwałtownym spadku. Oznacza to, że efekt "dodatkowego wzrostu" zatrudnienia w sektorze pozarolniczym spowodowany przez osoby pracujące na kilku etatach powrócił do poziomu sprzed pandemii, a więc możliwości w tym zakresie są już prawie wyczerpane.

Wpływ nielegalnej imigracji na gwałtowny wzrost zatrudnienia w sektorze pozarolniczym został osłabiony przez wprowadzenie przez administrację Bidena w czerwcu, przed wyborami, ograniczeń na granicy. Jednakże, nadal istnieje pewna możliwość kontroli.

​

Zgodnie z poniższym artykułem na temat ograniczeń dotyczących nielegalnej imigracji wprowadzonych przez administrację Bidena w czerwcu, ograniczenia te nie polegają na całkowitym blokowaniu, lecz na "regulacji" liczby nielegalnych imigrantów.

​

Kontrolowana jest liczba nielegalnych przekroczeń granicy, utrzymywana na poziomie od 1000 do 2500 dziennie. (Nawet 1000 osób dziennie to 30 000 osób miesięcznie, co stanowi znaczną liczbę).

​

Zamiast całkowitego wyeliminowania wpływu imigracji, celem tego rozporządzenia wydaje się być utrzymanie miesięcznego wzrostu zatrudnienia na poziomie około 200 000, z niewielkimi wahaniami, do czasu następnych wyborów.

(Ze względu na ograniczenia wielkości pliku, ciąg dalszy nastąpi w części 2...)