Rosnąca przepaść między danymi o zatrudnieniu z badań przedsiębiorstw a gospodarstw domowych w USA – jakie będą tego konsekwencje?

Miniony piątek był pierwszym piątkiem miesiąca, a zatem dniem publikacji comiesięcznych danych Departamentu Pracy USA dotyczących zatrudnienia poza rolnictwem.

Po opublikowaniu danych za listopad, miesięczny wzrost zatrudnienia (dane główne) wyniósł około 220 000 osób, co uznano za zadowalające. Stopa bezrobocia wzrosła nieznacznie do 4,2% (po zaokrągleniu w górę), co jednak zostało odebrane przez rynek jako kontynuacja sytuacji „Goldilocks”.

Poniżej przedstawiono dynamikę zatrudnienia (liczbę miejsc pracy) w USA, pokazując dwa główne wskaźniki: zatrudnienie na podstawie badań przedsiębiorstw (All employees, total nonfarm, linia ciągła żółta) oraz zatrudnienie na podstawie ankiet gospodarstw domowych (Employment level, linia przerywana czarna).

Różne punkty początkowe obu danych z końca lat 40. XX wieku oznaczają, że absolutne wartości będą się różnić – wydaje się to naturalne.

Ważniejsze jednak wydaje się być porównanie zmian w poszczególnych okresach. Należy pamiętać, że głównym wskaźnikiem zatrudnienia (dane główne) są dane pochodzące z badań przedsiębiorstw (All Employees, total nonfarm), to właśnie one są cytowane w wiadomościach.

Z kolei dane z ankiet gospodarstw domowych dzielą się na zatrudnienie (Employment level) i bezrobocie (Unemplyment level). Badania przedsiębiorstw nie dostarczają danych o bezrobociu, więc stopa bezrobocia (Unemployment rate), obliczana na podstawie liczby bezrobotnych, opiera się na ankietach gospodarstw domowych.

Innymi słowy, główne dane dotyczące zatrudnienia (badania przedsiębiorstw) i bezrobocia (ankieta gospodarstw domowych) opierają się na różnych metodach badań.

Poniższy wykres przedstawia odpowiedzi dotyczące zatrudnienia (Employment level) i bezrobocia (Unemployment level) z ankiet gospodarstw domowych, a także sumę tych dwóch kategorii, czyli liczbę ludności aktywnej zawodowo (Civilian labor force = Employment + Unemployment level).

Stopa bezrobocia [%] to stosunek liczby bezrobotnych do liczby ludności aktywnej zawodowo.

Dane dotyczące stopy bezrobocia, ze względu na ich charakter, muszą opierać się na ankietach gospodarstw domowych (osób). Ankiety te stanowią podstawę danych głównych, podczas gdy dane dotyczące zatrudnienia można uzyskać również z list płac przedsiębiorstw, co jest uważane za bardziej wiarygodne, stąd też dane z badań przedsiębiorstw stanowią dane główne.

Jednakże od czasu objęcia urzędu przez administrację Bidena, zaobserwowano wiele interesujących rozbieżności w danych dotyczących zatrudnienia.

Poniższy wykres przedstawia porównanie dynamiki zatrudnienia rok do roku [YoY], na podstawie badań przedsiębiorstw (linia żółta) i ankiet gospodarstw domowych (linia przerywana czarna).

Chociaż absolutne wartości będą się różnić, na krótkich okresach kilku lat zmiany są na ogół podobne, mimo pewnych rozbieżności.

Jednakże od około połowy 2022 roku roczna stopa zmian obu wskaźników zaczęła się różnić, a ostatnio zaobserwowano wyjątkowo dużą rozbieżność, niespotykaną w przeszłości.

Wśród opinii ekspertów prezentowanych w filmach wideo na temat amerykańskiego rynku akcji, pojawiają się różne wyjaśnienia: 1) spadek odpowiedzi w ankietach gospodarstw domowych od czasu pandemii koronawirusa, 2) spadek odpowiedzi od wyborców Republikanów za rządów Bidena, 3) wpływ nielegalnych imigrantów itd.

Wyjaśnienie spadku odpowiedzi po pandemii wydaje się mało prawdopodobne, ponieważ w latach 2020 i 2021, kiedy pandemia była najsilniejsza, nie obserwowano znaczących rozbieżności. Rozbieżności pojawiły się dopiero od połowy 2022 roku.

Podobnie, wyjaśnienie spadku odpowiedzi od wyborców Republikanów wydaje się mało przekonujące, ponieważ oznaczałoby to, że respondenci odpowiadali bardziej pesymistycznie na temat sytuacji na rynku pracy. Nie wydaje się to odpowiednim wyjaśnieniem.

Z trzech wymienionych wyjaśnień, najbardziej prawdopodobnym wydaje się być wpływ nielegalnej imigracji (punkt 3).

Wiadomości donosiły o gwałtownym wzroście liczby nielegalnych imigrantów po objęciu urzędu przez Bidena, czyli od stycznia 2021 roku. Rozbieżności w danych zaczęły się pojawiać mniej więcej od połowy 2022 roku, co wydaje się spójne z tym faktem. Nielegalni imigranci z ostatnich kilku lat prawdopodobnie nie są uwzględnieni w ankietach Departamentu Pracy.

Można więc przypuszczać, że rozbieżność w danych z ostatniego roku wynika z faktu, że nielegalni imigranci zajęli miejsca pracy Amerykanów.

W ujęciu ogólnym, sytuacja na rynku pracy jest wciąż dobra, ale z perspektywy obywateli USA, sytuacja może wydawać się zbliżona do recesji.

Prezydent elekt Trump zapowiedział, że po objęciu urzędu, oprócz zablokowania napływu nowych nielegalnych imigrantów, rozważy deportację tych, którzy już przebywają w kraju.

Jaki wpływ będzie to miało na amerykański rynek pracy?

Dla obywateli USA oznacza to zmniejszenie konkurencji na rynku pracy, co może być korzystne. Jednakże w ujęciu ilościowym, prawdopodobnie nastąpi osłabienie rynku pracy, przynajmniej na pewien czas. Element, który wcześniej pozytywnie wpływał na amerykańską gospodarkę, może teraz działać odwrotnie. Ocena skali tego wpływu będzie bardzo ważnym czynnikiem w prognozowaniu przyszłej sytuacji amerykańskiej gospodarki i rynku akcji.

Przewodniczący Rezerwy Federalnej, Jerome Powell, w swoim niedawnym wystąpieniu stwierdził, że amerykańska gospodarka wciąż jest silna, ale należy pamiętać o tych niepokojących danych i zachować ostrożność wobec amerykańskiego rynku akcji.