Güney Kore'de Rekor Seviyede Şirket Batıkları: Ancak Bu Henüz Başlangıç Olabilir [ft. Daire Alım Satım Çukuru mu? Yoksa Arz Çukuru mu?]

Az önce bir arkadaşım haber linkini gönderdi. Bakınca, Komeks adlı bir ev eşyaları şirketinin yöneticisinin, protesto çekleri ve maaş ödemelerinin yapılmadığı şirketin başına buyruk bir şekilde ortadan kaybolduğuna dair bir haber olduğunu gördüm.

​

Komeks ismini duyunca sanki bir yerden duymuşum gibi geliyor ama emin değilim. Ancak, 'hava geçirmez yemek kabı şirketi' dendiğinde birçok insanın tanıdığı bir şirket olduğunu düşünüyorum.

Bir süre önce Lotte Grubu gibi büyük şirketlerde de likidite krizi söylentileri dolaşmaya başladı. Bu tür haberlerin orta veya küçük ölçekli işletmelerden gelmesi de alışılmadık bir durum değil gibi görünüyor.

​

Sanırım Lotte Grubunun likidite krizi söylentisi geçen yılın ilk yarısında bir kez ortaya çıkmıştı ve bu ikinci kez duyuyorum. Bunun sadece bir söylentiyle kalıp kalmayacağını ileride göreceğiz.

​

Son zamanlarda sık sık takip ettiğim Güney Kore'nin önde gelen şirketlerinden Samsung Electronics'in hisse senetlerinin de uzun vadeli trendinden sapmaya başlamasıyla birlikte, küçük ve mikro ölçekli işletmelerin durumu daha da kötüleşmiştir.

Küçük ve orta ölçekli işletmelerin zor durumda olduğunu gösteren bu eğilim, aşağıdaki KOSDAQ küçük hisse senedi endeksinin aylık grafiğine bakıldığında da yaklaşık olarak anlaşılıyor.

​

Samsung Electronics gibi uzun vadeli trendden sapma aynı eğilimi gösteriyor, ancak Samsung Electronics'ten daha boş bir hissi var. Eğer yıl sonuna kadar belirsiz bir düzeyde kısa süreli bir toparlanma yaşanırsa, mevcut trend çizgisi direnç olarak onaylanıp tekrar düşüşe geçerse, özellikle bu küçük hisse senedi endeksi gibi benzer büyüklükteki küçük ve orta ölçekli işletmeler için önümüzdeki yıl oldukça karanlık bir tablo ortaya çıkabilir.

Bir süre önce Güney Kore'deki küçük ve orta ölçekli işletmelerin ekonomik durumunun en kötü seviyede olduğuna dair haberler çoğunlukla yayınlanıyordu. Şimdi ise bu durum daha büyük ölçekli küçük ve orta ölçekli işletmelere doğru kayıyor.

​

Hafta sonu çıkan haberlere göre, Güney Kore'deki şirket iflasları tarihi en yüksek seviyeye ulaşmış. Sık sık gördüğüm mahalledeki küçük işletmelerden, şimdi küçük ve orta ölçekli işletmelere doğru bir durgunluk yayılıyor gibi görünüyor.

Güney Kore'de bu tür haberlerin çıkması genellikle küresel ekonomide durgunluğun başlamış ve orta-son aşamalarına gelmiş olduğu bir zaman diliminde olması gerekir.

​

Ancak Avrupa, henüz durgunluğun başlangıç aşamasında gibi görünüyor ve Amerika Birleşik Devletleri henüz durgunluktan uzak. Ancak Amerika Birleşik Devletleri'nde de gelir eşitsizliği arttığı için ortalama ekonomik göstergeler iyi görünse de, bu duruma doğru ilerliyor gibi görünüyor.

​

1990'ların sonlarında Doğu Asya, ardışık döviz krizlerine yakalanarak kısa bir süre içinde şiddetli bir ekonomik durgunluk yaşadı. Ancak o dönemde ABD ve Avrupa'nın ekonomileri iyi durumdaydı, bu nedenle ülkemiz gibi ihracat odaklı ülkeler ihracattaki artışla hızla toparlandılar.

​

Ancak bu sefer durum farklı. İhracat oranı yüksek ve varlık (gayrimenkul) balonları nedeniyle ekonomik gücü zayıf olan Çin, Güney Kore gibi ülkeler sırayla ekonomik durgunluğa doğru sürükleniyor. (Hisse senedi piyasası eğilimleri de benzer)

​

Ülkedeki şirket iflaslarının en yüksek seviyeye ulaşması gibi ülkedeki duruma bakıldığında durgunluğun son aşamalarında olduğunu düşünüyorum, ancak küresel duruma bakıldığında ülkemizin hala durgunluğun başlangıç aşamalarında olma ihtimali yüksek görünüyor. Bu nedenle, bu durumun normal döngüsel bir ekonomik durgunluk değil, daha ciddi bir durgunluk (=buhran) olma ihtimalinin yüksek olduğunu defalarca söyledim.

​

Bu sırada bazı medya kuruluşları, "Gelecek yıl konut arzında büyük bir düşüş" başlığıyla hala olumsuz haberler yaymaya devam ediyor. Önümüzdeki birkaç yıl boyunca kesinlikle borçlanmaktan kaçınmamız gereken bir dönemdeyiz gibi görünüyor ancak yerel medya hala bu klasik yaklaşımı sürdürüyor...

Zamanla ABD'nin de durgunluğa girdiğine dair haberler çıkmaya başlayınca, işsizlik artmaya başlayacak ve durum gereği satılması gereken konut arzı artmaya başlayacak. Yeni inşaatların arz sorunundan ziyade, mevcut konutlardan satışa çıkan konutlara bakılması gerekecek gibi görünüyor.

​

Bu haber başlıklarında olduğu gibi arz darlığı değil, artık işlem hacmindeki daralmayı düşünmemiz gereken bir dönem. Ve bu kez işlem hacmindeki daralmaya girersek, 2022 yılındaki gibi kolayca çıkmak zor olabilir. (2022 yılından bu yılın ilk yarısına kadar, en geç düzenlemeyi yapanlar yapmış gibi görünüyor. Şimdi hükümetin garip bir şekilde aşırı kredi kullandırarak yeniden canlanmayı teşvik edeceğini düşünmüyorum...)

​

Yerel inşaat şirketlerinin tarzına göre, eğer gelecek yıl gayrimenkul piyasasının iyi olacağını ve işlerin iyi gideceğini düşünmüşlerse, muhtemelen bir şekilde gelecek yıl için de arzı artırmışlardır.